หัวหน้าตำหนิต่อว่าเชิงลบต่อหน้าผู้อื่น
การได้รับคำติเตียนต่อหน้าคนอื่น อาจสร้างความรู้สึกอับอาย สูญเสียความมั่นใจ และรู้สึกด้อยค่า โดยเฉพาะเมื่อต้นเหตุคือหัวหน้างานที่ตำหนิด้วยคำพูดรุนแรง ไม่ให้เกียรติ หรือไม่เว้นช่องให้ชี้แจง บางคนอาจมองว่าเป็น “เรื่องเล็ก” แต่ในความเป็นจริง พฤติกรรมนี้สามารถสร้างบาดแผลทางใจ และบั่นทอนความสัมพันธ์ในการทำงานได้ยาวนาน
การตำหนิต่อหน้าสาธารณะคือการลดคุณค่าของมนุษย์โดยไม่จำเป็น
พฤติกรรมที่เข้าข่ายตำหนิอย่างไม่เหมาะสม เช่น:
- พูดเสียงดังหรือแสดงอารมณ์รุนแรงในที่ประชุม
- ใช้ถ้อยคำประชด เสียดสี หรือดูแคลน
- ตำหนิทันทีโดยไม่ให้โอกาสอธิบาย
- โยนความผิดให้ลูกทีมโดยไม่พิจารณาเหตุปัจจัย
การถูกตำหนิแบบไม่ให้เกียรติ อาจทำให้พนักงานรู้สึกว่าตนเอง “ไม่มีตัวตน”
ผลกระทบที่เกิดขึ้น ได้แก่:
- สูญเสียความมั่นใจในความสามารถของตนเอง
- เกิดความอึดอัดเมื่อต้องร่วมงานกับหัวหน้าคนนั้น
- บรรยากาศในทีมตึงเครียด เพราะทุกคนกลัวว่าจะถูกตำหนิแบบเดียวกัน
- ความไว้วางใจในผู้นำลดลง และพนักงานอาจเริ่มปิดกั้นความคิดหรือความพยายาม
แนวทางรับมือ: ตั้งสติ ปกป้องศักดิ์ศรีอย่างมืออาชีพ และหาช่วงเวลาที่เหมาะสมในการสะท้อนกลับ
แม้จะรู้สึกเสียใจหรือโกรธ แต่เราสามารถดูแลตัวเองและจัดการสถานการณ์ได้ด้วยวิธีต่อไปนี้:
- หายใจลึก ๆ และพยายามไม่ตอบโต้ทันที เพื่อป้องกันการปะทะ
- จดบันทึกสิ่งที่เกิดขึ้นอย่างเป็นกลาง เพื่อใช้เป็นข้อมูลหากต้องพูดคุยภายหลัง
- ขอพูดคุยแบบส่วนตัวกับหัวหน้าในเวลาที่อารมณ์สงบ เช่น “เมื่อวานตอนประชุม เรารู้สึกเสียใจเพราะรู้สึกว่าไม่ได้รับโอกาสอธิบาย”
- หากสถานการณ์เกิดซ้ำ ควรหารือกับ HR หรือผู้มีอำนาจในลักษณะการสะท้อนผลกระทบ ไม่ใช่โจมตีบุคคล
คุณมีสิทธิ์ในการรักษาศักดิ์ศรีของตัวเอง แม้อยู่ในโครงสร้างอำนาจ
การตำหนิที่สร้างสรรค์ ควรเกิดในพื้นที่ปลอดภัย เป็นการสะท้อนเพื่อพัฒนา ไม่ใช่การประจาน เราทุกคนมีสิทธิ์ที่จะได้รับการปฏิบัติอย่างให้เกียรติ แม้จะทำผิดพลาด
หากคุณเคย ถูกหัวหน้าตำหนิต่อหน้าผู้อื่น ขอให้รู้ว่า ความผิดพลาดไม่ได้ทำให้คุณหมดคุณค่า และคุณสามารถสื่อสารเพื่อสร้างพื้นที่การทำงานที่เคารพกันได้มากขึ้น