การคำนวณจำนวนเงินที่ต้องมีเพื่อใช้จ่ายในชีวิตหลังเกษียณ

หลังจากที่คุณได้กำหนดอายุเกษียณที่ต้องการ วาดภาพวิถีชีวิตที่ใฝ่ฝัน และประมาณการค่าใช้จ่ายในวัยเกษียณอย่างรอบคอบแล้ว ตอนนี้ถึงเวลาที่เราจะนำข้อมูลทั้งหมดมารวมกัน เพื่อ คำนวณจำนวนเงินก้อนที่ต้องมีเพื่อใช้จ่ายในชีวิตหลังเกษียณ นี่คือหัวใจสำคัญของการวางแผนเกษียณทั้งหมด เพราะมันจะเปลี่ยนความฝันของคุณให้เป็นตัวเลขทางการเงินที่จับต้องได้ และนำไปสู่การกำหนดแผนการออมและการลงทุนที่ชัดเจน

ทำไมต้องคำนวณเงินก้อนเกษียณ?

การทราบจำนวนเงินที่แน่นอนจะช่วยให้คุณมีเป้าหมายที่ชัดเจนในการออมและลงทุน ไม่ใช่แค่การออมไปเรื่อย ๆ อย่างไร้ทิศทาง การคำนวณนี้จะช่วยให้คุณประเมินว่าเงินที่คุณมีอยู่ในปัจจุบันและที่คาดว่าจะได้รับจากแหล่งต่าง ๆ เพียงพอต่อการใช้ชีวิตในวัยเกษียณตามที่คุณต้องการหรือไม่ หากไม่พอ คุณจะสามารถปรับแผนการเงินเพื่อเติมเต็มช่องว่างนั้นได้

ปัจจัยหลักในการคำนวณเงินก้อนเกษียณ

การคำนวณจำนวนเงินที่ต้องมีเพื่อเกษียณนั้นต้องพิจารณาหลายปัจจัย ดังนี้:

• 1. อายุที่คุณต้องการเกษียณ: ยิ่งคุณเกษียณเร็วเท่าไหร่ คุณก็ต้องมีเงินก้อนที่ใหญ่ขึ้น เพราะระยะเวลาที่คุณจะใช้เงินหลังเกษียณจะนานขึ้น
• 2. อายุขัยเฉลี่ยที่คาดการณ์: คุณควรประมาณการว่าคุณจะมีชีวิตอยู่หลังเกษียณไปอีกกี่ปี (เช่น หากเกษียณ 60 ปี และคาดว่าจะมีชีวิตถึง 85 ปี ก็ต้องวางแผนสำหรับ 25 ปี) การคาดการณ์อายุที่ยาวนานขึ้นจะทำให้คุณต้องมีเงินมากขึ้น
• 3. ค่าใช้จ่ายรายปีในวัยเกษียณ: ตัวเลขที่คุณได้จากการประมาณการค่าใช้จ่ายในบทความก่อนหน้านี้ (รวมค่าใช้จ่ายพื้นฐาน, ไลฟ์สไตล์, สุขภาพ)
• 4. อัตราเงินเฟ้อ (Inflation): นี่คือปัจจัยที่สำคัญที่สุดและมักถูกมองข้าม เงินเฟ้อจะทำให้ค่าครองชีพสูงขึ้นในอนาคต ดังนั้นเงิน 10,000 บาทในวันนี้ จะซื้อของได้น้อยลงในอีก 20-30 ปีข้างหน้า คุณต้องคำนวณค่าใช้จ่ายในอนาคตโดยปรับตามอัตราเงินเฟ้อที่คาดการณ์ไว้ (เช่น ประมาณ 2-3% ต่อปี)
• 5. ผลตอบแทนจากการลงทุนหลังเกษียณ: แม้จะเกษียณแล้ว เงินก้อนของคุณก็ยังสามารถสร้างผลตอบแทนได้ คุณควรประมาณการอัตราผลตอบแทนจากการลงทุนที่คุณคาดว่าจะได้รับจากเงินก้อนนั้น (ควรเป็นอัตราที่สมเหตุสมผลและไม่สูงเกินไป)
• 6. แหล่งรายได้อื่นๆ ในวัยเกษียณ: เช่น เงินบำนาญจากประกันสังคม, เงินจากกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ/กบข., ค่าเช่าอสังหาริมทรัพย์, เงินปันผลจากหุ้น (ที่คุณไม่ได้ถอนออกมาใช้เป็นเงินก้อน) รายได้เหล่านี้จะช่วยลดภาระของเงินก้อนหลักที่คุณต้องเตรียม

สูตรและวิธีการคำนวณเบื้องต้น

มีหลายวิธีในการคำนวณเงินก้อนเกษียณ แต่ที่นิยมใช้กันบ่อยคือวิธีประมาณการอย่างง่าย และวิธีที่ซับซ้อนขึ้นโดยใช้เครื่องมือคำนวณ

วิธีที่ 1: กฎ "25 เท่าของค่าใช้จ่ายต่อปี" (The 4% Rule / 25x Rule)

แนวคิดนี้มาจากกฎ 4% ซึ่งระบุว่า หากคุณสามารถถอนเงินได้ 4% ของเงินก้อนรวมในแต่ละปี เงินก้อนนั้นจะเพียงพอต่อการใช้ชีวิตและอยู่ได้ตลอดไป (โดยมีการปรับเพิ่มตามเงินเฟ้อในแต่ละปี) ดังนั้น เงินก้อนที่คุณต้องมีคือ 25 เท่าของค่าใช้จ่ายรายปีที่คุณคาดว่าจะใช้ในวัยเกษียณ

เงินก้อนที่ต้องมี = (ค่าใช้จ่ายรายปีในวัยเกษียณที่ปรับเงินเฟ้อแล้ว) x 25

ตัวอย่าง:

• คุณต้องการใช้จ่าย 30,000 บาทต่อเดือน หรือ 360,000 บาทต่อปี ในวัยเกษียณ
• เงินก้อนที่คุณต้องมี = 360,000 บาท x 25 = 9,000,000 บาท

ข้อดี: ง่ายต่อการเข้าใจและคำนวณ
ข้อจำกัด: ไม่ได้คำนึงถึงรายได้อื่น ๆ หรืออัตราผลตอบแทนที่แตกต่างกันมากนัก และอัตราเงินเฟ้ออาจไม่คงที่

วิธีที่ 2: การประมาณการแบบละเอียด (ใช้อัตราเงินเฟ้อและผลตอบแทน)

วิธีนี้จะซับซ้อนขึ้นเล็กน้อย และมักใช้เครื่องมือคำนวณหรือโปรแกรม Excel เข้ามาช่วย

1. คำนวณค่าใช้จ่ายรายปีที่ปรับตามเงินเฟ้อ:

   ใช้สูตรเงินเฟ้อ: $FV = PV * (1 + i)^n$

   โดยที่:
   $FV$ = ค่าใช้จ่ายในอนาคต (เมื่อเกษียณ)
   $PV$ = ค่าใช้จ่ายในปัจจุบัน
   $i$ = อัตราเงินเฟ้อที่คาดการณ์ต่อปี (เช่น 3%)
   $n$ = จำนวนปีจนกว่าจะเกษียณ

   ตัวอย่าง: หากวันนี้ใช้จ่าย 30,000 บาทต่อเดือน (360,000 บาทต่อปี) และจะเกษียณในอีก 20 ปีข้างหน้า โดยมีเงินเฟ้อ 3% ต่อปี

   ค่าใช้จ่ายรายปีเมื่อเกษียณ = $360,000 * (1 + 0.03)^{20}$ $\approx$ 649,949 บาท

2. คำนวณระยะเวลาการใช้ชีวิตหลังเกษียณ: เช่น จากอายุ 60 ปี ถึง 85 ปี คือ 25 ปี
3. คำนวณเงินก้อนที่ต้องมี (โดยหักรายได้อื่น ๆ และพิจารณาผลตอบแทนจากการลงทุน):

   นี่คือส่วนที่ซับซ้อนที่สุด และมักต้องใช้เครื่องคำนวณการเกษียณ (Retirement Calculator) ออนไลน์ หรือปรึกษาผู้เชี่ยวชาญทางการเงิน เครื่องมือเหล่านี้จะช่วยคุณคำนวณโดยใส่ปัจจัยต่างๆ เช่น เงินก้อนปัจจุบัน, อัตราการออมต่อเดือน, ผลตอบแทนที่คาดหวัง, เงินบำนาญที่คาดว่าจะได้รับ

   หลักการ: คุณต้องมีเงินก้อนที่เมื่อนำไปลงทุนแล้ว สามารถสร้างรายได้เพียงพอที่จะครอบคลุมค่าใช้จ่ายรายปีที่ปรับตามเงินเฟ้อ และเงินก้อนนั้นจะต้องไม่หมดไปก่อนอายุขัยที่คาดการณ์

   ตัวอย่างสมมุติ: หากคุณต้องการใช้จ่าย 650,000 บาทต่อปี และคาดว่าจะมีชีวิตอยู่หลังเกษียณ 25 ปี โดยเงินก้อนที่เหลือสามารถสร้างผลตอบแทนได้ 4% ต่อปี (หลังหักเงินเฟ้อ) เงินก้อนที่ต้องมีอาจสูงถึง 12-15 ล้านบาท หรือมากกว่านั้น ขึ้นอยู่กับสมมติฐานที่ใช้

4. หักรายได้จากแหล่งอื่น: นำเงินบำนาญจากประกันสังคม, กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ/กบข. และรายได้อื่น ๆ ที่คาดว่าจะได้รับในวัยเกษียณ มาหักออกจากค่าใช้จ่ายรายปีที่ต้องการ เพื่อให้ได้ตัวเลขเงินที่ต้องเตรียมจากเงินออมส่วนตัวของคุณ

การปรับเป้าหมายและการทบทวน

จำนวนเงินที่คำนวณได้อาจดูมาก แต่ไม่ต้องตกใจ นี่คือเป้าหมายที่คุณจะต้องค่อย ๆ สร้างให้เป็นจริง สิ่งสำคัญคือต้องทบทวนการคำนวณนี้อย่างสม่ำเสมอ อย่างน้อยปีละครั้ง หรือเมื่อสถานการณ์ทางการเงินหรือเป้าหมายชีวิตของคุณเปลี่ยนแปลงไป การคำนวณนี้เป็นเพียงจุดเริ่มต้นที่จะช่วยให้คุณวางแผนการออมและการลงทุนได้อย่างมีทิศทาง

"การรู้ว่าต้องมีเงินเท่าไหร่เพื่อใช้ชีวิตในฝันหลังเกษียณ คือการเปลี่ยนความปรารถนาให้เป็นแผนการที่จับต้องได้ มันคือการปักหมุดหมายปลายทาง เพื่อให้ทุกก้าวเดินของคุณมีทิศทางที่ชัดเจน"