วิเคราะห์คุณสมบัติที่ต้องการ อะไรคือ “ต้องมี” หรือ “ควรมี”

หนึ่งในจุดที่ทำให้หลายคนเลื่อนผ่านประกาศงาน คือการเจอ “คุณสมบัติที่เรายังไม่มี” แต่ในความเป็นจริง ไม่ใช่ทุกข้อในประกาศที่จำเป็นต้องมีครบ 100% แนวทางนี้ จะช่วยคุณวิเคราะห์ให้ชัดว่า อะไรคือ “ต้องมี” ที่องค์กรไม่ยอมลด และอะไรคือ “ควรมี” ที่ต่อรองได้ เพื่อให้คุณกล้าตัดสินใจสมัครในงานที่ใช่

เข้าใจความต่าง: Must-have vs. Nice-to-have

โดยทั่วไป ประกาศงานจะแสดงรายการคุณสมบัติเหล่านี้แบบรวมกันอยู่ในหมวด “คุณสมบัติที่ต้องการ” (Qualifications) ซึ่งจริง ๆ แล้วสามารถจำแนกออกได้เป็น:

• Must-have: ข้อที่องค์กรถือเป็น “เกณฑ์ขั้นต่ำ” ถ้าไม่มี ข้ามไปเลย เช่น “วุฒิปริญญาตรีสาขา XYZ”, “สามารถใช้ภาษาอังกฤษได้ดี (TOEIC 700+)”
• Nice-to-have: ข้อที่เป็น “ข้อได้เปรียบ” ถ้ามีจะช่วยให้คุณโดดเด่นขึ้น เช่น “เคยใช้ระบบ ERP”, “มีประสบการณ์ทำสื่อบน TikTok”

เทคนิคอ่านระหว่างบรรทัด

บางครั้งองค์กรไม่ระบุชัดว่าอะไรคือ Must-have หรือ Nice-to-have แต่เราสามารถจับสัญญาณได้จากภาษาที่ใช้:

• ถ้าใช้คำว่า “จำเป็นต้องมี”, “ต้องสามารถ”, “ต้องมีประสบการณ์” = มักเป็น Must-have
• ถ้าใช้คำว่า “จะพิจารณาเป็นพิเศษ”, “หากมีจะได้รับการพิจารณาเพิ่ม” = เป็น Nice-to-have

บางครั้งคุณสมบัติบางอย่างถูกใส่ไว้ในหมวด Soft Skills (เช่น “มีความยืดหยุ่นในการทำงาน” หรือ “เป็นคนละเอียดรอบคอบ”) ซึ่งแม้ดูเหมือน Nice-to-have แต่ในบางสายงานก็กลายเป็น Must-have โดยปริยาย เช่น งาน QA หรือ Customer Service

อย่าให้ Nice-to-have มาทำให้คุณถอย

ผู้สมัครหลายคนมัก “ไม่กล้าสมัคร” เพราะขาดบางข้อในประกาศ ทั้งที่เป็นแค่ Nice-to-have อย่าลืมว่า:

• องค์กรจำนวนมากยินดี “สอน” ถ้าคุณมีใจเรียนรู้
• คุณสมบัติหลายข้อพัฒนาได้ในเวลาอันสั้น เช่น ทักษะใช้โปรแกรม, ทักษะสื่อสาร
• หากคุณมี Must-have และมีทัศนคติที่ดี มีโอกาสสูงมากที่จะได้รับการเรียกสัมภาษณ์

ตัวอย่างการวิเคราะห์ประกาศงาน

ตัวอย่าง: ตำแหน่ง Content Creator

• “จบปริญญาตรีสาขานิเทศศาสตร์ หรือสาขาที่เกี่ยวข้อง” → Must-have
• “สามารถตัดต่อวิดีโอเบื้องต้น” → Nice-to-have
• “มีความคิดสร้างสรรค์ และเขียนคอนเทนต์ได้หลากหลายสไตล์” → Must-have ในบริบทของสายงานนี้
• “หากมีประสบการณ์กับ SEO หรือ Social Analytics จะพิจารณาเป็นพิเศษ” → Nice-to-have

Checklist ของคุณเอง

หลังจากอ่านประกาศแล้ว ลองทำ Checklist ดังนี้:

• เขียนแยกออกมาว่า ข้อไหนเป็น Must-have / ข้อไหนเป็น Nice-to-have
• วงกลมสีเขียวในข้อที่ “คุณมี” และสีเหลืองในข้อที่ “ยังไม่มี แต่พอเรียนรู้ได้”
• ไฮไลต์จุดแข็งที่เด่นที่สุด และคิดว่าควรนำเสนอจุดไหนใน Resume หรือ Cover Letter

สิ่งที่องค์กรอยากเห็นจากคุณ

แม้คุณจะไม่ครบทุกข้อ แต่ถ้าแสดงให้เห็นว่า:

• เข้าใจงานนั้นดี
• มีความตั้งใจเรียนรู้
• มีตัวอย่างผลงาน หรือทักษะทดแทนบางอย่าง

คุณก็สามารถสร้างความประทับใจแรกได้ และกลายเป็นตัวเลือกที่น่าสนใจมากกว่าคนที่ “ครบทุกข้อแต่ไม่กระตือรือร้น”

การวิเคราะห์คุณสมบัติในประกาศงานอย่างรอบคอบ ช่วยให้คุณตัดสินใจได้ดีขึ้นว่าจะสมัครหรือไม่ และสามารถวางแผนเสริมทักษะเฉพาะด้านที่ยังขาดอยู่ได้อย่างมีเป้าหมาย อย่าปล่อยให้ข้อที่คุณ “ยังไม่มี” มาบดบังจุดแข็งที่คุณ “มีอยู่แล้ว” นะคะ