แผนกวางแผนและจัดตารางการผลิต (Production Planning & Scheduling)

ทุกนาทีในสายการผลิตมีมูลค่า หากไม่มีแผนที่ชัดเจน เครื่องจักรอาจว่างงาน วัตถุดิบอาจไม่พร้อม หรือคำสั่งซื้ออาจส่งช้า แผนกวางแผนและจัดตารางการผลิตจึงมีบทบาทสำคัญในการประสานการทำงานระหว่างระบบคน วัสดุ และเครื่องจักรให้เดินหน้าอย่างราบรื่น บทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจภาพรวมของแผนกนี้ พร้อมแนะแนวเส้นทางอาชีพในสายงานที่มีความละเอียดอ่อนและส่งผลโดยตรงต่อเป้าหมายธุรกิจ

หน้าที่หลักของแผนกวางแผนและจัดตารางการผลิต

แผนกนี้ทำหน้าที่กำหนดลำดับการผลิต (Scheduling) และปริมาณการผลิต (Production Planning) ให้สอดคล้องกับคำสั่งซื้อ ความพร้อมของวัตถุดิบ กำลังการผลิต และระยะเวลาที่กำหนด แผนที่วางไว้อย่างแม่นยำจะช่วยลดของเสีย ลดเวลารอ และทำให้ใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า ในขณะเดียวกัน หากวางแผนผิด อาจส่งผลให้สินค้าผลิตไม่ทัน หรือมีของค้างสต็อกโดยไม่จำเป็น

ตัวอย่างตำแหน่งในแผนกนี้

Production Planner, Scheduler, Planning & Scheduling Analyst, Manufacturing Planner, Production Planning Supervisor, Production Control Officer ตำแหน่งเหล่านี้ต้องทำงานใกล้ชิดกับฝ่ายผลิต ฝ่าย MRP และคลังสินค้า

ทักษะที่จำเป็น

งานในแผนกนี้ต้องใช้ทักษะหลากหลาย ทั้งการวิเคราะห์ การวางแผน และการสื่อสารที่แม่นยำ ตัวอย่างทักษะสำคัญ ได้แก่: ความเข้าใจในกระบวนการผลิตขององค์กร การใช้ระบบ ERP หรือ APS (Advanced Planning & Scheduling) การวางแผนแบบมีเงื่อนไข เช่น ปรับตาม Lead Time หรือกำลังการผลิตจริง การจัดลำดับความสำคัญของคำสั่งผลิต การประสานงานระหว่างฝ่ายผลิต วัตถุดิบ และส่งออก

สายอาชีพนี้เหมาะกับใคร

หากคุณเป็นคนที่ชอบควบคุมสถานการณ์ ชอบทำงานแบบมีเหตุมีผล และมีความเข้าใจในความเชื่อมโยงของระบบ งานนี้อาจเหมาะกับคุณ งานในสายนี้ต้องรับมือกับความเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ เช่น คำสั่งซื้อใหม่เข้ามาเร่งด่วน หรือวัตถุดิบล่าช้า จึงเหมาะกับคนที่จัดการกับความเครียดและความซับซ้อนได้ดี

เส้นทางการเติบโตในสายนี้

เริ่มต้นจากตำแหน่ง Production Planner หรือ Scheduler แล้วขยับขึ้นเป็น Planning Supervisor หรือ Manager ได้ในระยะยาว ผู้ที่มีมุมมองระบบและทักษะการวิเคราะห์สูงยังสามารถพัฒนาเป็น Supply Chain Planner หรือ Operations Manager ที่ดูแลการไหลของงานทั้งองค์กรได้อีกด้วย

สิ่งที่ควรรู้ก่อนเริ่มต้น

คุณต้องคุ้นเคยกับเครื่องมือและซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการวางแผน เช่น Excel, ERP หรือโปรแกรมเฉพาะทาง และต้องเข้าใจโครงสร้างผลิตภัณฑ์ (BOM) ตลอดจนความสามารถของสายการผลิตแต่ละประเภท งานนี้ต้องตัดสินใจโดยอิงจากข้อมูลหลายด้าน และไม่มี “สูตรตายตัว” ดังนั้นความสามารถในการประเมินและปรับแผนจึงสำคัญมาก

แผนกวางแผนและจัดตารางการผลิต คืองานที่ต้องผสมผสานการคิดวางแผนอย่างเป็นระบบกับการจัดการในสถานการณ์จริง หากคุณต้องการทำงานที่มีผลกระทบต่อภาพรวมขององค์กร และชอบการควบคุมภาพใหญ่ของกระบวนการผลิต งานนี้น่าจะตอบโจทย์ได้ดี